Zanim w obiegu pojawił się środek płatniczy, podstawowym sposobem nabywania dóbr była po prostu ich wymiana, czyli barter.
Dotyczyło to zarówno rzeczy materialnych, jak również wszelkich usług. Jednak powszechnie stosowana wymiana często nie była do końca miarodajna i nie przynosiła pełnej satysfakcji obu stronom (a przynajmniej jednej z nich) uczestniczącym w transakcji. Aby usprawnić proces wymiany, z czasem wprowadzono elementy pośrednie w postaci dóbr trwałych, trudniej dostępnych i możliwie podzielnych, jak np. skóry, sól.
Pozwalały one zaspokajać podstawowe potrzeby ludności, stąd taki sposób wymiany stał się wygodny i powszechnie przyjęty w ówczesnym świecie. Ponadto, co ważne z ekonomicznego punktu widzenia, w czasie takiej wymiany zachodziły czynności kupna i sprzedaży. W ten sposób produkty konsumpcyjne stały się pierwotną formą pieniądza.